Yerleşik Hayata Geçen İlk Türk Devleti

Türklerin Orta Asya’daki kültürlerine ve dini inançlarına bağlı olarak göçebe bir yaşam sürdükleri bilinmektedir. Ancak zaman içerisinde gerek inanç gerekse de yaşam tarzında bazı değişiklikler ortaya çıkmıştır. Bugün Yerleşik Hayata Geçen İlk Türk Devleti adlı konuyu inceleceğiz.

Uygurlar da Türkistan bölgesinde var olan bir kabile olmakla beraber, zaman içerisinde dini değişikliklere gitmişlerdir. Bu değişim onların var olan özelliklerinden zaman içerisinde ayrışmalarına neden olmuştur. Mani dinini benimseyen Uygur Türkleri, savaşçılık özelliklerini kaybederek, konargöçer yaşamı sona erdirmişlerdir. Yerleşik hayata geçerek tarımla ilgilenmeye başlayan ilk Türk devleti olarak tarih sahnesindeki yerini almışlardır. Kültürlerinde var olan bu değişim yaşam stillerini de değiştiren bir etmen olarak adlandırılmıştır.

Yerleşik Hayata Geçen İlk Türk Devleti Hangisidir?

Yerleşik hayata geçen ilk Türk devleti olarak Uygurlar öne çıkmaktadır. Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kurulan bu devlet Doğu Türkistan coğrafyasında hüküm sürmüştür. Başkenti Karabalsagun olan Uygurlar’ın yaşam stillerindeki değişim kendilerini bu yaşam biçimine itmiştir. Dinlerini Maniheizm olarak değiştiren Uygurlar’ın yerleşik hayata geçtikleri söylenmektedir. Daha sonradan da tarım ve ticarete yönelerek, üretici bir toplum halini almışlardır. Şehir ve kasabalar kurmuşlar ve mimariye de önem vermişlerdir. İlk Türk şehir kültürünü başlatan devlet olarak da bilinmektedirler. İlklerin devleti olan Uygurlar, tarih sahnesinde ve Türk tarihinde oldukça önemli bir noktada yer almasıyla da bilinmektedir.

Yerleşik hayata geçen Uygurlar, kağıt ve matbaaya dair çalışmalarda da bulundular. Talas Savaşı esnasında Çinlilerden kağıt ve matbaayı öğrendiler. Aynı zamanda da Soğd adı verilen kendi alfabelerini de kullanmaya önem verdiler.

Uygurlar, ulusal dinleri dışında bir inanca sahip olan ilk Türk devleti olarak da adlandırılmaktadır. Uygurlar’ın yerleşik hayata geçmesinde önemli bir yerde bulunan Mani dini ve Budizm’i seçtikleri de belirtilmektedir.

Türk kültür ve medeniyeti açısından önemli bir yerde bulunan Uygurlar, savaş ya da devlet olarak fazlaca yer tutmasa da farklılıklarıyla her zaman ön planda kendini göstermiştir. Tarım ve tacir hayata yönelen bu devletin, diğer Türk boylarından dönemi içerisinde ayrıştığı da ifade edilen bir durum olarak kendini göstermektedir.