Göktürk ve Bizans İlişkileri

Yazı İçeriği

Göktürk Bizans İlişkileri

Göktürk yazıtlarında Apurum kelimesi Bizans için kullanılan bir tabirdir. Çinliler ise, Bizans’a Fu-lin demişlerdir.Göktürk ve Bizans ilişkileri ilk aşamada dostane bir şekilde gelişmiştir. M. S. 552 yılında Bumin Kağan, Orta Asya’da Juan Juanları yenilgiye uğratır ve bağımsızlığını ilan eder. Böylece tarihte I. Göktürk Devleti kurulmuş olur. 567 yılında İstemi Yabgu tarafından Soğutlu Maniakh başkanlığında bir elçilik heyeti, ortak düşman Sasanilere karşı Bizans’ın başkenti İstanbul’a gönderilir. Bizans, ilk defa ülkesine gelen bu Göktürk elçilik heyetini çok iyi karşılamıştır.

Göktürk Bayrağı

Bu elçilik heyetine karşılık olarak Bizans da, Göktürklere Zamerhos başkanlığında Görktürklerle ittifak anlaşması yapmak üzere bir elçilik heyeti gönderir. Türk elçileriyle beraber hareket eden Bizans heyeti İstemi Yabgu’ya gelerek Bizans-Göktürk Anlaşmasını yaptılar. Zamerhos’un bu ziyareti sırasında Göktürkler hakkında topladığı bilgi, daha sonra Bizans kaynaklarında yer almıştır.

Yabgu Dönemi Göktürk ve Bizans İlişkileri

Göktürk kağanı İstemi Yabgu’un Bizans’la dostluk kurma politikası neticesinde 571 yılında Bizans-Sasani Savşları başlamış oldu. Göktürkler, Kafkasların kuzeyindeki Kuban Irmağı havzasına ve Azerbaycan taraflarına sahip oldular. 576 yılında Göktürk-Bizans ittifakı bozulmuş ve bu tarihlerde İstemi Yabgu ölmüştür.

Yabgu

Bizans İmparatoru Tiberios (574-582) döneminde Göktürklerle Valentinos başkanlığında bir heyet gönderilmiştir. Bizans elçilik heyeti önce İstemi Yabgu’nun oğlu Türk-Şad ile görüşmüş, ancak Türk-Şad ona hiç davranmaz. Daha sonra İstemi Yabgu’nun oğlu Tardu ile heyet görüşür. Türk-Şad heyete hasmane davranarak, Valentinas’a Kırım’da bulunan Kerç’i kuşatacağını bildirir. Kerç’i ele geçiren Göktürkler, Bizans heyetini de geri göndermişlerdir. 576 yılından sonra Bizans kaynaklarında Göktürklerden söz edilmemektedir. Bu tarihlerde hem Bizans hem de Göktürkler bir takım iç ve dış sorunlarla uğraşmak zorunda kalmışlardır. 582 yılında Göktürk Devleti, Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılmış ve daha sonra da yıkılma sürecine girmiştir.