Cengiz Han ve Moğol Devleti
Cengizhan tüm dünya tarafından pek sevilmese de Moğolistan’da oldukça sevilen bir sembol konumundadır. Bugün Cengiz Han ve Moğol Devleti ve Moğol Devleti’nden sonraki süreçleri inceleyeceğiz.
Yazı İçeriği
Cengiz Han ve Moğol Devleti
Asıl adı Temuçin olan Cengiz Han, Moğol İmparatorluğu’nun kurucusudur. Babası Yegüsrey Bahadır’ı küçük yaşta kaybettikten sonra Kirayit Hükümdarı Tuğrul Han’a hizmet etti. En büyük düşmanı Camoka’yı da bu süreçte yenen Temuçin’in Tuğrul Han ile arası açıldı. Sonrasında da Temuçin Tuğrul Han’ı öldürerek, Kirayitlerin başına geçti. Daha sonra da Naymanlar’ı yenerek onları buyruğu altına almayı başardı. 1206 yılında da bir kurultay toplayarak kendisine Cengiz adını verdi. Bundan sonra Cengiz Han ve Moğol devleti olarak anılacaktı.
Cengiz Han, bundan sonra ilk olarak Karluk ve Uygur Türkleri’nin kendi çatısı altında topladı. Sonrasında da Çin’deki Kin Sülalesi’nin üzerine bir sefer başlattı. Çin’in vergi ödeme isteğini hakaret olarak algılayarak, Çin’i istila etti. Pekin’e kadar ilerleyen Moğol orduları her yeri yakıp talan etti.
Çin’i alan Cengiz Han, batıda yer alan Harezmşahlar’dan çekindiğinden dolayı onlarla anlaşma yapmaya karar verdi. İlk başlarda anlaşma şartlarına uyulsa da sonrasında Cengiz Han’ın elçilerinin öldürülmesi sonrasında da bu devletin üzerine yürümeye karar verdi. Harezmşah Sultanı Alaaddin Muhammed, Cengiz Han’a karşı kaybederek, ülkesini de yitirdi. Ancak oğlu Celaleddin Harezmşah İndus Nehri kenarında tekrardan Moğollara karşı direnmeye çalışsa da kaybeden taraf oldu. Cengiz Han ise Kıpçak bölgesini ve İran’ı fethettikten sonra 1227 yılında hayatını kaybetti.
Cengiz Han Sonrası
Cengiz Han öldükten sonra devletin başına kurultay kararıyla Ögeday geçti. Ögeday’dan sonra sırasıyla Küyük, Mengü ve Kubilay Han hükümdarlık yaptı. Moğol İmparatorluğu bu süre zarfında Çin’den Baltık Denizi’ne kadar ilerlemişti. Zaman içinde bu bölgelerde farklı farklı devletler ortaya çıktı.
- Çin-Moğol İmparatorluğu
Başkenti Pekin olan bu imparatorluk Kubilay Kağan tarafından kuruldu. Yüen Soyu olarak bilinen bu hanedanlık Çin’de 1369 yılına kadar hüküm sürdü.
- Çağatay Hanlığı
14.yüzyılın başında kurulan bu devlet Çağatay’ın soyundan gelen Duva tarafından kuruldu. Ancak sonradan Timur’un boyunduruğu altına girdi.
- İlhanlı Devleti
Hülagü Han tarafından kuruldu. Abbasi Halifeliğine son veren Hülagü Han, Batıniliğe de son verdi. 14. Yüzyılda da bu devlet son buldu.
- Altınordu Hanlığı
Cucui’nin oğlu Batu Han tarafından kuruldu. Berke Han zamanında bu devlet Müslümanlığı kabul etti. Timur ile yapılan savaşla da son buldu.
Yorum gönder